Redactioneel

Hijweege, N.

253-255

NL

Intervisie naar aanleiding van Eric Johnsons 'God and Soul Care'

Loonstra, B., Verhagen, P.J., Filius, R.J., & Scholte, W.

256-260

NL

Religie en spiritualiteit als onderdeel van de behandeling

Hengeveld-Slöetjes, J., Sellies, H., & Glas, G.

261-273

NL

Probleem: wetenschappelijk onderzoek toont verbanden tussen religiositeit en psychische klachten. Het is onvoldoende duidelijk of religieuze/spirituele interventies even effectief zijn als reguliere interventies bij patiënten met angst- en/of stemmingsklachten. Hierdoor kan het zijn dat de behandelaar in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) potentiële behandelinterventies onbenut laat. Doel: het inventariseren van de verschillen in behandeluitkomsten van groepen patiënten met angst- en/of stemmingsstoornissen met en zonder religieuze en spirituele interventies. Methode: in databases MEDLINE en PsycInfo is gezocht naar studies die behandelingen met religieuze en/of spirituele interventies bij patiënten met angst- en/of stemmingsklachten vergelijken met reguliere behandelingen. Resultaten: er zijn vijf experimentele onderzoeken gevonden die behandelingen met religieuze en/of spirituele interventies vergelijken met reguliere behandelingen of wachtlijstgroepen. Conclusie: bij vier bestudeerde artikelen zijn na toepassing van religieuze of spirituele interventies in de behandeling van patiënten met angst- en/of stemmingsstoornissen betere behandeluitkomsten dan bij de reguliere behandeling of wachtlijstgroep. Conclusie is daarom dat religieuze of spirituele interventies bij patiënten die hierin interesse hebben of zichzelf zien als religieus/spiritueel, minstens even effectief lijken als reguliere interventies. Vanwege de kwaliteit van de studies en de beperkte generaliseerbaarheid is het echter de vraag in hoeverre dit toepasbaar is voor de dagelijkse praktijk. Daar komt bij dat in de praktijk van de ggz de indicatiestelling en toepassing van religieuze/spirituele interventies ligt bij de behandelaar en bekend is dat deze niet als vanzelfsprekend weet heeft van de religieuze of spirituele betrokkenheid en interesses van de patiënt.

religieuze interventies, spirituele interventies, angst- en stemmingsklachten, behandeluitkomsten

Cognitive interweaves tijdens EMDR bij hulpvragers met een christelijke identiteit

Van Ekeris, T., Aantjes, C. & Huisman, A.

274-280

NL

EMDR is een behandelvorm bij PTSS. De effectiviteit van EMDR is ruimschoots bewezen, evenals de inzet van cognitieve interventies tijdens de EMDR bij PTSS. Bij zorgvragers met een christelijke identiteit kunnen door middel van cognitive interweaves (interventie van de therapeut tijdens EMDR) de geloofsovertuigingen van de zorgvrager worden geactiveerd. De inzet van deze interventie lijkt in de praktijk een positief effect te hebben op het behandelresultaat van de EMDR. Drie praktijkvoorbeelden illustreren dat kennis van het religieuze kader van de zorgvrager behulpzaam is bij de keuze van de cognitive interweave die ingezet wordt tijdens de EMDR. Het religieus kader bestaat onder andere uit de troost en steun die de zorgvrager ervaart door het geloof, geloofsovertuigingen en de (geloofs)taal die de zorgvrager spreekt.

cognitive interweaves, EMDR, religie

Schematherapie en een stimulerende relationele omgeving bij complexe verslaving: Verwachte veranderingen in neurocognitieve netwerken

De Kraker, T., Schaap-Jonker, H., & Scholte, W.

281-297

NL

Dit artikel beschrijft hypothesen en achterliggende literatuur over hoe en waarom schematherapie en een steunende stimulerende behandelomgeving een stoornis in gebruik van middelen (verslaving) en comorbide persoonlijkheidsproblematiek gunstig kunnen beïnvloeden. De noodzaak hiertoe ligt in beperkte effecten van behandelingen voor deze doelgroep en het ontbreken van actuele richtlijnen, terwijl verslaving en comorbide persoonlijkheidsstoornissen veelvuldig tegelijkertijd voorkomen. Op basis van literatuuronderzoek wordt de hypothese onderbouwd dat schematherapie samen met een schematherapeutisch leefklimaat een effectieve behandeling kan zijn voor deze doelgroep. Er wordt beschreven hoe een relationele steunende en structurerende behandelomgeving de neurocognitieve netwerken betrokken bij verslaving en emotieregulatie processen gunstig kan beïnvloeden, alwaar middelengebruik en comorbide stoornissen een negatieve invloed hebben. Tot slot wordt beschreven hoe christelijke gemeenschappen herstel op de lange termijn kunnen bevorderen in lijn met de verwachte gunstige effecten van een relationele, steunende, stimulerende en structurerende behandelomgeving.

schematherapie, milieutherapie, verslaving, behandeling, neurocognitieve circuits, herstelgerichte zorg, christelijk

Boekbespreking: Nog een integratiemodel, persoonlijker en dichter bij de praktijk

Filius, R.J.

298-299

NL

Boekbespreking: Sandage, S.J., & Brown, J.K. (2018). Relational integration of psychology and Christian theology: Theory, research and practice. New York, NY: Routledge. 212 pagina’s.

relationele integratie

Uit de Kunst: De opkomst van de eenling. Over 'Mönch am Meer' van Caspar David Friedrich

Zondag, H.

300-302

NL

Bespreking van: Mönch am Meer (1810) Caspar David Friedrich (1774 Greifswald - 1840 Dresden) Olieverf op doek, 110 x 171,5 cm Berlijn, Alte Nationalgalerie

Bladwijzer: Psychotische ervaringen en religie

Liefbroer, A.I.

304-305

NL

Bespreking van: Kovess-Masfety, V., Saha, S., Lim, C.C.W., Aguilar-Gaxiola, S., Al-Hamzawi, A., Alonso, J., . . . McGrath, J.J., on behalf of the WHO World Mental Health Survey Collaborators (2018). Psychotic experiences and religiosity: Data from the WHO World Mental Health Surveys. Acta Psychiatrica Scandinavica, 137, 306–315. doi: 10.1111/acps.12859

Register Psyche & Geloof, jaargang 29, 2018

-

307-308

NL