Psyche & Geloof 26 nr. 3

september 2015

Artikelen in deze editie


Redactioneel

Loonstra, B.

155

NL

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Beschermt geloof tegen problemen?

Ekeris, T. van, Stevens, G., Dorsselaer, S. van, & Vollebergh, W.

156-164

NL

In aansluiting op Amerikaans onderzoek was het doel van dit onderzoek om de relatie tussen religieuze opvoeding en emotionele en gedragsproblemen bij jongeren in Nederland te bestuderen. Hiervoor is gebruik gemaakt van gegevens van het Health Behaviour School-Aged Children (HBSC) onderzoek. Voor dit onderzoek vulden 6719 jongeren met een rooms-katholieke, protestantse en niet-gelovige achtergrond een vragenlijst in. Lineaire regressies toonden aan dat jongeren die religieus zijn opgevoed iets minder kans hebben op gedragsproblemen, hyperactiviteit en problemen met leeftijdsgenoten in vergelijking met jongeren die niet religieus zijn opgevoed. De verbanden waren echter zwak en werden alleen gevonden voor rooms-katholieke jongeren. Het belang van religie leek eveneens nauwelijks een rol te spelen in de mate waarin jongeren emotionele en gedragsproblemen rapporteren. Uit deze resultaten kan geconcludeerd worden dat bij jongeren in Nederland religieuze opvoeding slechts in zeer beperkte mate gerelateerd is aan emotionele en gedragsproblemen.

religieuze opvoeding, belang van religie, rooms-katholiek, protestants, adolescentie, emotionele en gedragsproblemen

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Zingeving bij jongeren in de onderbouw van het vmbo

Smeets, W., Hijweege, N., & Nahar, J.

165-180

NL

Over zingeving van jongeren in het vmbo is weinig bekend, alhoewel de meerderheid van scholieren tussen 12 en 16 jaar dit type onderwijs volgt. Wij deden kwantitatief onderzoek in een christelijke school te Delft in Nederland. De vragenlijst bevatte deels bestaande vragen en nieuwe vragen op basis van een kwalitatief vooronderzoek. Zingeving hebben we daarbij gedefinieerd als een cognitief-affectief proces, met bijzondere aandacht voor de identiteitsontwikkeling in relatie tot de sociale omgeving en cultuur. De mentale representaties van dit interactieproces worden zichtbaar in waarden en idealen en zijn verbonden met de beleving van welbevinden en het coping-gedrag. 283 leerlingen deden mee aan het onderzoek. Hun zingeving blijkt in belangrijke mate bepaald te worden door de volgende elementen: eigen regie over het leven, activiteiten gericht op eigen genot, identificatie met de ouders en sociale contacten met de peergroup, alsook het kunnen uiten van emoties. De respondenten hebben een positief emotioneel welbevinden en hanteren emotiegerichte coping bij verdrietige situaties, vooral verlies en conflict. Zingeving situeert zich nauwelijks op een existentieel-spiritueel niveau. Onze resultaten bevestigen eerder onderzoek over motivatieproblemen van deze leerlingen op school maar niet de doelloosheid en inadequate coping die tot gedragsproblemen.

zingeving, welbevinden, coping, jeugd, vmbo

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Wie vrees ik nog? Effect en meerwaarde van christelijke religieuze muziek in muziektherapie in de behandeling van angststoornissen

Wolff, A. de, & Brink, B. van den

181-189

NL

Door middel van een casusbeschrijving vanuit een groepsbehandeling muziektherapie wordt ingegaan op de vraag of christelijke religieuze muziek therapeutisch ingezet kan worden binnen de behandeling van angststoornissen. Ook wordt onderzocht of christelijke religieuze muziek naast de state-anxiety ook de trait-anxiety kan verminderen en voor christelijke cliënten een meerwaarde heeft ten opzichte van niet (expliciet) christelijke religieuze muziek. Er is geen eerder onderzoek naar dit thema gevonden. Vanuit de beschreven casus worden de onderzoeksvragen bevestigend beantwoord. Het gebruik van christelijke religieuze muziek in (groeps)muziektherapie is voor christelijk gevormde personen een potentieel werkzaam middel in de behandeling van angststoornissen. Niet alleen de state-anxiety, maar ook de trait-anxiety kan ermee bewerkt worden. Hierbij is aandacht voor en reflectie op de onderliggende dynamische processen een noodzakelijke voorwaarde.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Zinvolle zingeving: Onderzoek naar de ervaringen van zingeving bij gasten in behandeling op ‘De Hezenberg’

Willems-Jongsma, M., Bruggen, V. van, & Westerhof, G.J.

190-201

NL

Zingeving, spiritualiteit en religie worden steeds meer onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. De mens is een zinzoekend en zinverlenend wezen, waardoor het belangrijk is dat zingeving een plek heeft binnen de GGZ. In dit onderzoek staan ervaringen van gasten (n=10) van de Hezenberg, een tweedelijns GGZ-instelling voor psychosociale en pastorale zorg, centraal. Er is gebruik gemaakt van kwalitatief onderzoek; een semigestructureerd interview is afgenomen bij tien gasten van De Hezenberg. Voor de meerderheid van de deelnemers had zingeving al vooraf een rol in de problematiek. Alle deelnemers geven aan zingevingaspecten te herkennen in de behandeling. Gasten missen weinig tot geen onderwerpen met betrekking tot zingeving in de behandeling. De aandacht voor zingeving wordt door alle gasten, zowel christelijk als niet-christelijk, overwegend positief ervaren. Er zijn wel individuele verschillen in mening over hoe dit vorm moet krijgen.

zingeving, religie, spiritualiteit, behandeling

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Uit de kunst: De politiek, de hulpverlening en de burgerlijke moraal

Loonstra, B.

202-204

NL

Bespreking van de roman: J.K. Rowling (2012). Een goede raad. Amsterdam: De Boekerij. Vertaald door Carolien Metaal en Sabine Mutsears. 541 pagina’s

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Bladwijzer: Inspiratie vanuit islamitisch wetenschappelijk perspectief

Wichers, H. & Aalderen, J. van

205-206

NL

Bespreking van het artikel: Khalily, M.T. (2012). Schema Perpetuation and Schema Healing: A Case Vignette for Schema Focused Therapy in Islamic Perspective. Islamic Studies, 51, 327-336.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.

Boekbespreking: Praag, H.M. van (2014). Net voorbij de rede

Loonstra, B.

207-209

NL

Bespreking van het boek: Praag, Herman M. van (2014). Net voorbij de rede: Verkenningen op het grensvlak van vernuft en verbeelding. Amsterdam: Boom. ISBN 9789089533104. 332 p. € 29,90.

Dit artikel is ouder dan 2.0 jaar. U kunt het gratis downloaden.